Actieplan ELZ Mechelen-Katelijne 2022
Inhoud
ACTIE: Versterken van het lokale netwerk. 1
ACTIE: Zorgcontinuïteit in praktijk. 8
NOOD
Het lokale landschap van zorg en hulp verlening is erg complex en versnipperd. Zeker voor de PZON maar evengoed voor de zorgverlener is het moeilijk om de bomen door het bos te zien. Er is nood aan een efficiënte ontsluiting van het bestaande aanbod zodat de PZON zich niet langer verliest in het zoeken naar hulp en ondersteuning of van het kastje naar de muur wordt gestuurd.
Zorgverleners signaleren te weinig op de hoogte te zijn van het lokale aanbod. Om in vertrouwen te kunnen doorverwijzen is kennis van het aanbod echter niet voldoende. Vertrouwen in de zorgverlener naar wie je doorverwijst en vertrouwen dat de hulpvraag ter harte zal worden genomen zijn essentieel.
Binnen het netwerk van de ELZ is veel kennis en expertise aanwezig over welzijns- en gezondheidsthema’s. Ook werden reeds talloze goede praktijken en methodieken ontwikkeld. Organisaties en zorgverleners geven aan onvoldoende te weten waar ze terecht kunnen rond bepaalde thema’s of welke goede praktijken en methodieken reeds beschikbaar zijn. Goede praktijken gaan te vaak verloren omdat ze niet verankerd worden binnen de reguliere werkingen nadat de projectfase beëindigd is.
Door in te zetten op het delen van kennis en expertise, het ontwikkelen van vertrouwen en korte lijnen tussen lokale organisaties en hulpverleners kan op korte termijn winst geboekt worden zowel voor de PZON als op voor de professional.
DOELGROEP
Direct:
Indirect:
BEOOGDE IMPACT:
KERNTEAM en SUPERVISOR:
VERBINDINGEN
Resultaten van de andere acties van de ELZ dienen als input voor deze actie: delen van de goede praktijken, acties onder de aandacht brengen, creëren van draagvlak voor de acties.
VISIE EN WAARDEN
Met deze actie zetten we in op het creëren van verbinding tussen de zorgverleners en organisaties binnen de ELZ. We dragen bij tot het verbeteren van zorgcontinuïteit en hebben aandacht voor de meest kwetsbaren die nu nog onvoldoende hun weg vinden naar het aanbod.
MIDDELEN
Financiële middelen: 5000 euro
Logistiek: lokalen ter beschikking gesteld door partners
Mensen: personeel ELZ, personeel partners ELZ
Materialen: ICT toepassingen: website, nieuwsbrief, MIRO, teams
COMPETENTIES
Motiveren en verbinden: personeel ELZ
Organisatie events: personeel ELZ
Communicatiekanalen inzetten: personeel ELZ, eventueel externe expertise
Inhoudelijke expertise: thema-gebonden, methodieken aanwezig bij partners ELZ
Begeleiding workshops: personeel ELZ, personeel partners ELZ, eventueel externe expertise
PARTNERS
Organisaties met een aanbod op vlak van zorg- en welzijn.
Beroepsverenigingen
ANDERE BETROKKENEN
Inzet op ruime verspreiding van de actie om maximale deelname te verwezenlijken. Leden van de zorgraad staan in voor het motiveren en informeren van hun achterban.
Bevraging van de partners:
PLAATS VAN DE PZON IN DE ACTIE
Cluster PZON neemt deel aan de acties en geeft sturing via zorgraad en dagelijks bestuur.
INZICHTEN
RESULTAAT
KT:
MT
LT
Indicatoren
Meetinstrumenten
FOLLOW-UP
COMMUNICATIE
NOOD
De PZON staat centraal. Een mooie ambitie met een grote gedragenheid binnen de zorgraad doch niet eenvoudig om dit effectief in praktijk om te zetten. Met deze actie willen we antwoord bieden op de vragen:
DOELGROEP
BEOOGDE IMPACT
We ambiëren om te evolueren naar een netwerk waar de PZON effectief centraal staat. Zowel in de eigen organisatie als bij elke partner en zorgverlener. Zowel op beleids- en actieniveau als in het zorg- en hulpverleningstraject. De PZON moet van begin tot het einde aan het roer staan. Dit uitgaand van het principe: “wat je voor mij doet, maar zonder mij, doe je tegen mij”.
KERNTEAM EN SUPERVISOR
Supervisor: Natasja Lories
Kernteam:
VERBINDINGEN
Traject PZON aangeboden door VIVEL.
Acties ELZ: door deze actie creëren we het nodige om de PZON in andere acties centraal te zetten en te betrekken.
VISIE EN WAARDEN
De PZON centraal zetten is 1 van de kernwaarden van de ELZ. Met hierbij de nodige aandacht voor diegenen wiens stem onvoldoende gehoord wordt.
MIDDELEN
Financieel: 2000 euro
Logistiek: lokalen ter beschikking gesteld door partners
Mensen: personeel ELZ
ICT toepassingen
COMPETENTIES
Populatiemanagement: kernteam
Stakeholdersmanagement: kernteam
Opzetten participatieve trajecten: kernteam
ICT: eventueel externe ondersteuning
PARTNERS
ANDERE BETROKKENEN
PLAATS VAN DE PZON IN DE ACTIE
De PZON staat centraal in deze actie. De actie is erop gericht om de nodige structuren en tools te voorzien om participatie in acties maximaal mogelijk te maken en vertegenwoordigers te ondersteunen om de stem van de PZON te kennen en te kunnen meenemen binnen de zorgraad. We streven naar co-creatie met de PZON om deze actie uit te voeren.
INZICHTEN
Bevraging van de vertegenwoordigers van de zorgraad leert ons dat zij nood hebben aan ondersteuning. Anderzijds werd door de zorgraad opgemerkt dat de opdracht om de PZON steeds centraal te stellen niet evident is.
INSPIRATIEBRONNEN/PERSONEN
RESULTAAT
KT:
MT
LT
Indicatoren
Meetinstrumenten
FOLLOW-UP
COMMUNICATIE
NOOD
Om zorgcontinuïteit te kunnen realiseren in de praktijk is het niet voldoende om te weten wat het best geplaatste aanbod is voor de PZON en naar wie men kan doorverwijzen (cfr. actie versterken van het lokale netwerk). Een tweede noodzakelijk voorwaarde is dat men beschikt over de nodige instrumenten, dat de beschikbare instrumenten en goede praktijken voldoende gekend zijn en dat waar nodig samenwerkingsafspraken gemaakt worden.
Met deze actie willen we:
DOELGROEP
BEOOGDE IMPACT
KERNTEAM EN SUPERVISOR
Supervisor: Martine Peeters
Kernteam:
VERBINDINGEN
GBO Mechelen
VISIE EN WAARDEN
Zorgcontinuïteit is 1 van de pijlers van het beleidsplan van de ELZ. Er wordt gestreefd naar een toegankelijk welzijns- en zorgaanbod voor iedereen. Concreet betekent dit dat de zorgaanbieders open staan voor iedereen ongeacht hoe complex het probleem is.
MIDDELEN
COMPETENTIES
PARTNERS
ANDERE BETROKKENEN
PLAATS VAN DE PZON IN DE ACTIE
Bevraging van de PZON.
INZICHTEN
Tijdens de beleidsdag van ELZ Mechelen-Katelijne kwam naar voren dat er een sterke nood is aan de nodige tools om samenwerking en doorverwijzing over de grenzen van de eigen discipline mogelijk te maken. Dit zowel vanuit de professionals als de vertegenwoordigers van de PZON die allen aangeven dat er nog te veel inwoners door de mazen van het net glippen, te vaak hun verhaal moeten herhalen.
INSPIRATIEBRONNEN/PERSONEN
ELZ Antwerpen Noord
AZ Sint-Maarten
RESULTAAT
KT
MT
LT
Indicatoren
Meetinstrumenten
FOLLOW-UP
COMMUNICATIE
= actie psychologische zorg
NOOD
De gevolgen van de aanhoudende COVID-19 crisis laten zich reeds voelen en zullen het volgende jaar duidelijker en duidelijker worden. De nood aan psychologische ondersteuning is groot. Vele inwoners kregen te maken met rouw en verlies. Niet enkel verlies van dierbaren maar ook verlies van sociale contacten, ontspannende activiteiten, verminderde financiële slagkracht. Het aantal leefloonaanvragen bij jongvolwassenen steeg spectaculair in de ELZ. Re-activatie op de arbeidsmarkt of het hervatten van studies is vaak nog niet aan de orde. Psychosociale moeilijkheden verhinderen om terug de draad van het leven op te nemen.
Na bevraging bij professional identificeerden we volgende noden:
De ELZ wil vooral inzetten op het beter bereiken van die doelgroepen die nu nog onvoldoende bereikt worden. Dit door samen te werken met de partners (ROJM, J@M, overkop, dienst preventie stad Mechelen,…) actief op het terrein, bv. door aanwezig te zijn in hun faciliteiten. We willen hiervoor goed afstemmen met het reeds bestaande aanbod. We willen een warme doorverwijzing via andere zorg en hulpverleners en via hen het aanbod maximaal bekend maken.
DOELGROEP
BEOOGDE IMPACT
De PZON krijgt de nodige psychologische ondersteuning. Het aanbod is toegankelijk en snel beschikbaar zodat verdere escalatie van problemen voorkomen kan worden. Het aanbod is toegankelijk voor iedereen waarbij bijzondere aandacht besteed wordt aan die groepen die momenteel nog niet of onvoldoende bereikt worden.
KERNTEAM EN SUPERVISOR
Supervisor: Willy Heylen
Kernteam:
VERBINDINGEN
EMERGO netwerk en PANGG 0-18 netwerk, samenwerkingsverband i.k.v. conventie psychologische zorg in de eerste lijn.
VISIE EN WAARDEN
Toegankelijkheid van zorg voor iedereen staat centraal in de visie van de ELZ.
MIDDELEN
Financieel: 5000 euro
Communicatiematerialen
Vorming voor professionals
COMPETENTIES
Kennis van het lokale aanbod: leden zorgraad, netwerk Emergo, PANGG0-18
Stakeholdersmanagement: betrekken en enthousiasmeren van de stakeholders: kernteam
PARTNERS
Psychologenkring
Netwerk Emergo
Netwerk PANGG 0-18
ANDERE BETROKKENEN
0de en 1e lijnsorganisaties die in contact komen met de doelgroepen
PLAATS VAN DE PZON IN DE ACTIE
Participatie van de PZON door samenwerking met 0de en 1e lijnsorganisaties die in contact komen met de doelgroepen
INZICHTEN
Identificatie van de noden dmv bevraging en focusgesprek (zie noden).
RESULTAAT
KT
MT
LT
Indicatoren
Meetinstrumenten
FOLLOW-UP
COMMUNICATIE
NOOD
Wie is ‘de mantelzorger’ in de ELZ? Welke noden ervaren zij?
De ELZ identificeert de behoefte om de werkelijke noden van mantelzorgers van vandaag in beeld te brengen vanuit een lokaal perspectief met specifieke aandacht voor diversiteit. Daarbij is het essentieel om ‘de mantelzorger’ in beeld te brengen. Onze interesse gaat zeker ook naar veerkrachtige mantelzorgers, mantelzorgers in team, jonge mantelzorgers en zorgbehoevenden die eigen zorgnoden maximaal invullen.
Wat is het bestaande aanbod? Hoe ontsluiten we dit aanbod? Zijn er hiaten?
Het aanbod moet zichtbaarder worden voor de mantelzorger en (potentiële) aanbieders moeten meer zicht krijgen op de doelgroep. Beter ontsluiten betekent concreet informatie centraliseren en investeren in een toegangsweg die eenvoudig zoekbare informatie aanreikt in een omgeving die aansluit bij de noden en mogelijkheden van de doelgroep, ondersteund door een netwerk waar nodig.
DOELGROEP
BEOOGDE IMPACT
Vermaatschappelijking van de zorg door o.a. buurtwerking, ondernemers en vrijwilligers. Door de mantelzorger de juiste ondersteuning te bieden kan de zorgbehoevende langer in de thuissituatie geholpen worden.
Zorgprofessionals hebben de nodige kennis en competentie om mantelzorgers te bevragen en te (h)erkennen en hen afhankelijk van de mogelijkheden weg wijs te maken (informeren, toeleiden en contacten leggen) in het ondersteuningsaanbod. Deze doelgerichte aanpak stoelt op de nodenbevraging. De bevraging laat ook toe om hiaten op te vangen door gerichte acties.
KERNTEAM EN SUPERVISOR
Supervisor: Michel Vanholder
Kernteam:
VERBINDINGEN
Project ‘Zorgzame buurten’.
VISIE EN WAARDEN
Deze actie kan enkel uitgevoerd worden met input van zowel professionelen als mantelzorgers en vrijwilligers en het (continu dynamisch) resultaat komt hen ook allen ten goede. De noden en mogelijkheden van de PZON en zijn netwerk staan centraal en we trekken expliciet de kaart van maatwerk, veerkracht, draagkracht, empowerment en zelfmanagement. De actie is ook gericht tegen fragmentering en zet in op verbinding.
MIDDELEN
Financiële middelen: 5.000 euro
Logistiek: lokalen ter beschikking gesteld door partners
Mensen: personeel ELZ, personeel Thomas More, personeel partners, vrijwilligers
Materialen: ICT-toepassingen en ondersteuning Thomas More en ICT-toepassingen mbt communicatie van ELZ
COMPETENTIES
Communicatievaardigheden: medewerkers ELZ, leden zorgraad
Stakeholdersmanagement: medewerkers ELZ, leden zorgraad
Expertise mantelzorg: Thomas More
PARTNERS
ELZ (alle actoren) Mechelen-Katelijne als proeftuinpartner van Thomas More
Via Thomas More:
ANDERE BETROKKENEN
Inzet op ruime verspreiding van de actie om maximale deelname te verwezenlijken. Leden van de zorgraad staan in voor het motiveren en informeren van hun achterban en doelpubliek.
PLAATS VAN DE PZON IN DE ACTIE
Het project vertrekt vanuit de werkelijke noden de PZON en mantelzorgers door hun hulpnoden, hun uitdagingen en hun zoekstrategie in beeld te brengen. Deze informatie is een bijzonder belangrijk puzzelstuk in het verder optimaliseren van aanbod en ondersteuning voor de toekomst.
Het aanbod beter ontsluiten voor de mantelzorger en (potentiële) aanbieders meer zicht geven op de doelgroep zijn de daarop volgende stappen om de zorg van morgen waar te maken.
Er wordt ingezet op participatie van de mantelzorger en PZON via gesprekken met de zorgverlener en focusgroepen.
INZICHTEN
In een realiteit van vergrijzing en vermaatschappelijking van zorg groeit het aantal mantelzorgers en worden de thuiszorg-casussen talrijker, zwaarder en complexer. In Mechelen en Sint-Katelijne-Waver is dit niet anders.
Er ontwikkelen zich daarbij voortdurend nieuwe initiatieven om ondersteuning te bieden aan de PZON en zijn mantelzorger. Deze evolutie brengt de diversiteit aan mantelzorgers en PZON steeds meer in beeld. Mantelzorgers worden talrijker ook onder jongeren, kansengroepen, de arbeidsactieve bevolking in alle buurten. De rol van mantelzorger heeft zijn effect op allerlei levensdomeinen zoals werk, school, sociale relaties en vrije tijd. Steeds meer mensen zijn zo op zoek naar evenwicht en antwoorden om de balans te vinden tussen welbevinden en zorglast. Ze zoeken naar de match van verantwoordelijkheden en proberen hun levenskwaliteit en deze van de PZON te optimaliseren. Enkel zo kan hij zijn draagkracht versterken om de (groeiende) zorgverantwoordelijkheid in de toekomst te blijven dragen. De MZ zoekt ondersteuning in het aanbod van professionelen maar ook in het informele netwerk.
Het gevarieerde aanbod is divers maar ook versnipperd. Dit maakt de zoektocht naar ondersteuning tijdrovend en complex. Dit is ook een obstakel voor het vinden van bestaande goede oplossingen. Andere oplossingen blijven dan weer onontwikkeld door gebrek aan kennis over de noden van deze doelgroep bij bv. ondernemers.
Actuele cijfers over mantelzorg en verenigingen voor mantelzorgers geven (lokaal en bovenlokaal) nog geen volledig beeld van wie de mantelzorgers zijn. Goede praktijken waarbij de mantelzorger energie put uit zijn rol blijven onder de radar. De ‘verdronken’ mantelzorger is nog te vaak de mantelzorger die de toon zet in beeldvorming terwijl we in een preventief perspectief net meer willen weten over de veerkrachtige mantelzorger, wat hem veerkrachtig houdt en waar we hem in de toekomst preventief mee kunnen ondersteunen. Daarnaast zijn veel systemen ook gebouwd op een visie van ‘een mantelzorger’ in een zorgcase (dossiervorming, mantelzorgpremies), terwijl de zorgrealiteit bestaat uit cases waar meerdere mensen hun krachten bundelen om zorg waar te maken. In cijfers wordt hierdoor vaak ook een belangrijk aantal mantelzorgers niet meegenomen.
Informatieverstrekking gebeurt vandaag erg versnipperd. Er bestaat aanbod sterk gericht naar professionals, er is gebundelde informatie bij elk van de mantelzorgverenigingen en er is het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg. In deze omgevingen is heel wat informatie terug te vinden, maar de platformen waarin dit gebeurt kunnen gericht zoeken niet realiseren. Ze benaderen de bezoeker niet vanuit een klantenperspectief waarbij efficiënte en inspirerende toeleiding naar het diensten- en productenaanbod centraal staat. Het niet zorg-gebaseerde aanbod, maar zorg-geïnspireerde aanbod is nog moeizamer te vinden. Heel wat ondernemers missen stimuli die hen aanzetten tot het in de markt zetten van een zorgzaam aanbod voor de doelgroep.
Het Vlaamse Mantelzorgplan, initiatieven zoals mantelzorgcafés en instrumenten als de Samenspraakfiche hebben hun nut in het verleden bewezen. Ze blijven echter ver weg van de invulling van talrijke praktische noden en uitdagingen. Het opnemen van deze praktische uitdaging blijft liggen en staat los van de waarde van de bestaande initiatieven die veelal hun kracht hebben in het verbindende en zorgende karakter voor de doelgroep. Praktische initiatieven met een breed bereik vereisen een krachtige omgeving die op zijn beurt budgetten vereist die lokale of versnipperde spelers vandaag moeilijk kunnen ter beschikking stellen.
INSPIRATIEBRONNEN/PERSONEN
Vlaamse mantelzorgplan
RESULTAAT
KT
Gespreksleidraad als hulpmiddel voor nodendetectie van mantelzorger:
Digitale etalage:
MT
LT
Indicatoren
Meetinstrumenten
Bevraging professional en zorgverlener
FOLLOW-UP
COMMUNICATIE