Integraal zorgtraject 'recidiverend vallen'

Weekkalenders 2025 recidiverend vallen

Het project ‘recidiverend vallen’ in eerstelijnszone RITS werd eind 2024 afgerond.

Empact heeft in 2024 samen met een transmurale werkgroep in eerstelijnszone RITS het thema valpreventie op de kaart gezet.

Vanuit empact werd Petra Lamont als regionaal projectmedewerker recidiverend vallen aangesteld om samen met de partners van de stuurgroep - ELZ RITS, Logo Midden-West-Vlaanderen, Sint-Andriesziekenhuis Tielt en Sint-Jozefskliniek Izegem – het project vorm te geven. Er is een weekkalender ontworpen voor de oudere zorgvrager met het doel het valrisico van de thuiswonende 65-plusser te verkleinen.

In januari 2025 worden er een 1000-tal exemplaren van deze weekkalender gratis verspreid in eerstelijnszone RITS. Deze gratis exemplaren worden verdeeld via de 45 apothekers, via de lokale dienstencentra en via de mutualiteiten. De huisartsen kunnen zo gewenst een deel van de gratis oplage bestellen tot 15 december. Daarnaast verspreiden het Sint-Andriesziekenhuis van Tielt en de Sint-Jozefkliniek van Izegem – beide actieve partners binnen de werkgroep – elk ook 150 exemplaren via hun geriatrische diensten.

Naast de verspreiding in ELZ RITS organiseerde het Logo Midden-West-Vlaanderen ook een groepsaankoop. Zorgorganisaties die een bestelling plaatsten, konden de kalender laten personaliseren met het logo van de eigen organisatie.

Waarom dit project?

Vanuit Empact werden in elke eerstelijnszone één of meerdere zorgpaden herbekeken. Binnen ELZ RITS gingen we aan de slag met het zorgpad ‘Recidiverend vallen’.

Uit incidentiecijfers van het Expertisecentrum Val-en fractuurpreventie Vlaanderen blijkt dat 24 tot 40% van de thuiswonende 65-plussers minstens éénmaal per jaar valt. Bijna de helft daarvan valt zelfs regelmatig, vooral de oudere zorgvrager met meerdere chronische aandoeningen en fysieke en cognitieve achteruitgang. Gezien de vergrijzing mogen we ervan uitgaan dat het aandeel 65-plussers in onze regio snel toeneemt en dus ook het valrisico.

Een val heeft vaak fysieke gevolgen, maar ook de psychosociale gevolgen mogen niet onderschat worden. Valangst leidt vaak tot het vermijden van sociale interactie, een verminderd zelfvertrouwen en afname van de levenskwaliteit.

Empact organiseerde samen met de eerstelijnszone RITS en Logo Midden-West-Vlaanderen een aantal overlegtafels om te werken rond recidiverend vallen. We vertrokken van de bestaande richtlijnen van het Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen (EVV). Vervolgens vroegen wij ons af hoe wij de oudere zorgvrager beter kunnen ondersteunen om vallen in de thuissetting en in de woonzorgcentra te voorkomen.

• Wat kunnen de verschillende zorg- en hulpverleners binnen onze eerstelijnszone doen om meer bewustzijn te creëren rond dit thema?
• En ook, hoe kunnen wij de transmurale samenwerking tussen de eerste, tweede en derde lijn en de ziekenhuizen optimaliseren om herhaaldelijk vallen en heropname te voorkomen?

Het doel van dit project voor de zorgprofessional was om beter zicht te krijgen op het zorgaanbod m.b.t. vallen en de patiënt met valrisico te informeren en motiveren om in te stappen in het zorgpad.

Dit project werd uitgevoerd i.s.m. de ziekenhuizen, ELZ RITS, LOGO Midden West-Vlaanderen en huisartsenkringen HAOWVL en HAKI.

Onderzoeksfase

Uit de onderzoeksfase met online bevraging en diepte-interviews is afgerond kwamen 3 duidelijke knelpunten naar voren: multidisciplinaire samenwerking, multifactoriële aanpak en motivatie. Nu werken we aan een oplossing.

Samen met professionals uit zowel de eerstelijn als uit de ziekenhuizen van de regio gingen we op zoek naar het ideale instrument om de oudere en de zorgverlener te ondersteunen in het vermijden van vallen. We zetten in op een betere samenwerking met de ziekenhuizen.

Meer info?

Wil je meer weten over onze resultaten? Herbekijk de opname van het digitaal overleg (4 juni) of bekijk onze presentatie.

• Presentatie:
  Digitaal vervolgmoment 4 juni 2024
• Bekijk de opname

Digitaal infomoment op 1 oktober 2024

Empact werkte samen met ELZ RITS en Logo Midden-West-Vlaanderen in het najaar van 2024 twee tools uit:

• Een weekkalender rond valpreventie voor de ouderen van eerstelijnszone RITS. Deze kalender 2025 helpt 65-plussers om rechtop te blijven. De kalender informeert en sensibiliseert en is doorspekt met tal van tips&tricks rond valpreventiemaatregelen.
• Een wegwijzer rond valpreventie voor de zorgverleners van eerstelijnszone RITS. De wegwijzer biedt in waaiervorm de nodige ondersteuning aan zorgverleners om 65-plussers bij te staan in hun strijd tegen vallen. De wegwijzer geeft aanvullend, meer technische informatie. Tegelijkertijd sensibiliseert de wegwijzer ook: de sleutel van een doeltreffend valpreventiebeleid is optreden als zorgteam. De boodschap in de wegwijzer: verwijs concreet door naar elkaar en bouw mee aan dat zorgteam rond de oudere met valrisico.

Behalve deze tools wordt ook getracht om in eerstelijnszone RITS een netwerk uit te bouwen rond transmuraal valpreventiebeleid voor vallers en bijna-vallers. Er is een WIJ-gevoel nodig. Rond valpreventie in de thuissetting moet je samenwerken, want vele zorgdisciplines zijn betrokken. Met de weekkalender en de wegwijzer hoopt empact dit WIJ-gevoel te ondersteunen. Wij hopen dat beide tools wijd verspreid geraken in de regio en bruikbaar zijn om in te spelen op de noden.