Opvolging Oekraïense vluchtelingen in Eerstelijnszone Gent

Webinars en infosessies

Infosessies: 'Welkom in Gent' voor Oekraïeners

Herbekijk

Infosessie Oekraïene van de Sociale Dienst OCMW van 29 maart 2022
Infosessie gastgezinnen: aandacht voor het mentaal welzijn van je gasten én jezelf
Hoe kan je in een crisissituatie communiceren met anderstaligen die nog geen Nederlands spreken?
Infosessie voor vrijwilligers - mentaal welzijn van vluchtelingen en jezelf
Webinar 'Aandacht voor het mentaal welzijn van vluchtelingen' voor welzijnswerkers van het Agentschap Integratie en Inburgering.
Webinar ‘Het zorg- en welzijnsaanbod voor Oekraïense ontheemden: een overzicht’ van het Agentschap Zorg en Gezondheid.
Kennisclip: Oekraïens zorgsysteem

Statuut Oekraïense vluchtelingen

Anticiperend op de instroom van ontheemden uit Oekraïne heeft de Europese Unie bij besluit van 4 maart 2022 het tijdelijk beschermingsstatuut geactiveerd. Het gaat om het bijzonder statuut van tijdelijk ontheemde.

De Dienst Vreemdelingenzaken heeft hiervoor een registratiecentrum geopend in Brussel op de Heizel in Paleis 8.

De registratieprocedure verloopt als volgt

De vluchtelingen die zich nog niet in Brussel geregistreerd hebben kunnen al in het bezit zijn van een aankomstverklaring. Dit geeft hun recht op een legaal ‘kort verblijf’ in België maar geeft hun nog geen andere rechten.
Registratie van identiteitsgegevens in de gegevensbank van de Dienst Vreemdelingenzaken
Indien aan de voorwaarden voor het verlenen van tijdelijke bescherming is voldaan, zal een attest met de vermelding "Attest - tijdelijke bescherming" worden afgegeven.
De aanvrager moet zich met dit attest wenden tot het bestuur van de gemeente waar hij of zij woont. Het gemeentebestuur zal overgaan tot de inschrijving in het rijksregister, normaliter na een positieve woonstcontrole.
In afwachting van de woonstcontrole en/of de afgifte van de A-kaart wordt een “bijlage 15” afgegeven, die 45 dagen geldig is met onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt.
De begunstigde van tijdelijke bescherming wordt op de datum van het Attest - tijdelijke bescherming ingeschreven in het vreemdelingenregister.
De gemeente van verblijf geeft een “A-kaart” af. Deze kaart geeft Oekraïense vluchtelingen verblijfsrecht voor 1 jaar (verlengbaar tot max. 3 jaar) en alle daaraan verbonden rechten zoals: huisvesting, equivalent leefloon, ziekteverzekering, gezinsbijslagen, onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt en inburgering.

Een voorbeeld van een attest voor tijdelijke bescherming kan je hieronder downloaden.

voorbeeld van een attest voor tijdelijke bescherming

Psychosociaal aanbod

De oorlogssituatie, getuige zijn van geweld, je land plots moeten verlaten, de vele vragen die je hebt. Voor vluchtelingen, ook die uit het Russisch oorlogsgeweld in Oekraïne staat de mentale gezondheid en het psychisch welbevinden enorm onder druk. Daarnaast spelen er gevoelens van angst, bezorgdheid en onzekerheid. Welke ondersteuning er beschikbaar is, vind je hieronder terug.

Toegangspoorten psychosociaal aanbod

Psychologische dienst OCMW: de aan de vluchteling toegewezen maatschappelijk werker van het OCMW kent het psychosociale aanbod en heeft een korte lijn met de psychologische dienst. Deze kan de nood goed afbakenen en de persoon zo doorverwijzen naar de juiste hulplijn. Hulpverleners op de eerste lijn kunnen ook elke dag tijdens kantooruren contact nemen met het algemeen nummer van de psychologische dienst (09/266.89.00) als er dringende (advies)vragen of zorgnoden zijn bij de vluchtelingen m.b.t. de geestelijke gezondheid. Een Oekraïense vluchteling kan ook elke maandag binnenlopen bij de psychologische dienst van het OCMW (Sint-Martensstraat 13) zonder afspraak mocht deze plots in psychische nood verkeren.
Gratis hulplijn CAW Oost-Vlaanderen 0800 13 500: meer info kan je hieronder terug vinden.

OCMW

De psychologische dienst van het OCMW biedt zelf volgende vormen van begeleiding aan:

Individuele psychologische begeleiding, therapie
EMDR-groepen voor eerste indicaties van zwaar impacterende stress bij traumatische gebeurtenissen

CAW

Mindspring: psycho educatie programma voor vluchtelingen met doel veerkracht te verhogen en zo de toekomst aan te pakken. Meer info over dit programma vind je hier.
De buddy-werking voor vluchtelingen is een methodiek van buddy-werk geëngageerde vrijwilligers die er in de eerste plaats zijn voor vluchtelingen. Vanuit een persoonlijke betrokkenheid maken de buddy's van CAW hen wegwijs in onze maatschappij en bieden ze ondersteuning op tal van vlakken. CAW Oost-Vlaanderen screent, vormt en ondersteunt deze vrijwilligers. En zorgt voor de juiste match met Oekraïense vluchtelingen. Deze vrijwilligerswerking wordt over heel Oost-Vlaanderen georganiseerd. Vragen hierover zijn welkom bij buddyoekraïne@cawoostvlaanderen.be
Begeleiding en slachtofferhulp: Individuele psycho-sociale begeleiding of slachtofferhulp is aangewezen als een meer intensieve vorm van begeleiding nodig is. Met ondersteuning van een tolk helpen we stress onder controle houden, bij het verwerken van schokkende gebeurtenissen of met het omgaan met rouw en verlies. Meld je hiervoor aan via de lokale onthaalteams of de gratis hulplijn 0800 13 500.

CGG Adentro

Het aanbod van de bestaande verschillende vluchtelingengroepen binnen CGG Adentro blijft bestaan en wordt uitgebreid binnen de capaciteit van de convenant. Doorverwijzing voor psychologische begeleiding is dus mogelijk voor Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast zal CGG Adentro een webinar ontwikkelen en aanbieden dat gericht is op gastgezinnen, vrijwilligers en hulpverleners met tips over signaalherkenning en mogelijke stappen bij nood aan psycho-sociale ondersteuning. Een consultatie bij het CGG wordt door de ziekteverzekering terugbetaalt. Meer informatie over een CGG in uw buurt kan je via deze link terugvinden.

Solentra

Solentra biedt ondersteuning voor alle professionele en vrijwillige hulpverleners die vluchtelingen opvangen. Voor meer info klik hier.
We Mind: Gratis telefonische hulplijn voor psychische steun aan Oekraïense vluchtelingen in het Oekraïens.

Folders

Slecht slapen, piekeren en stress? Een wegwijzer voor mensen met een migratieachtergrond (Nederlands/Oekraïens)

Gezinszorg voor Oekraïense vluchtelingen

Oekraïense vluchtelingen kunnen van zodra ze geregistreerd zijn (men ontvangt in principe bij registratie een attest van tijdelijke bescherming) een beroep doen op het volledige aanbod gezinszorg voor nodige zorg en ondersteuning. Ook indien de zorg- en ondersteuningsvraag ontstaat door het opvangen van de vluchtelingen in een gastgezin, komt het dossier op naam van de Oekraïense vluchteling.

Administratieve afspraken

Gezinszorg wordt opgestart volgens de principes van “acute gezinszorg”. Deze acute gezinszorg geldt tot men beschikt over een A-kaart met inschrijvingsnummer in het rijksregister. Tevens is er bij aanvang van de zorg en ondersteuning een huisbezoek (indicatiestelling) om de zorg- en ondersteuning af te stemmen op de noden.
Het tarief van acute gezinszorg met verhoogde tegemoetkoming (€4,55 – behoudens gemotiveerde afwijking) wordt aangerekend tot de documenten in orde zijn waarmee het inkomstenonderzoek kan plaatsvinden (houders van een A kaart hebben recht op maatschappelijke dienstverlening - equivalent leefloon). Op dat ogenblik wordt het dossier opgesteld met de juiste gebruikersbijdrage en kan ook de BelRai-screener ingegeven worden. Voor het bepalen van de gebruikersbijdrage wordt geen rekening gehouden met de inkomens van een eventueel gastgezin. Indien gezinnen van vluchtelingen samenwonen wordt de regeling voor “collectieve woonvormen” (FAQ gebruikersbijdrage agentschap Zorg&Gezondheid) toegepast.
Voor uitzonderlijke gevallen waarbij de zorg en ondersteuning is opgestart en de betrokkene uiteindelijk geen A-kaart bekomt wordt een afzonderlijke registratie voorzien.
Indien het gastgezin reeds een dossier heeft bij een dienst voor gezinszorg maar de hulpvraag wijzigt, is het afhankelijk van de reden van wijziging van hulp of er een bijkomend dossier wordt aangemaakt op naam van de vluchteling of niet.

Lokale coördinatie

De Stad Gent heeft een coördinatiecel opgericht die de lokale coördinatie van Oekraïense vluchtelingen op zich neemt. Deze cel bestaat uit verschillende kernteams die verschillende domeinen zullen vastpakken. Eerstelijnszone Gent sluit aan bij het kernteam gezondheid. Informatie is ook terug te vinden op de website van Stad Gent via https://stad.gent/nl/oekraine.

Vrijwillige terugkeer naar Oekraïene

Voor wie?

Voor Oekraïners die beslissen om terug te keren naar hun land van herkomst (of buurland)
Voor derdelanders met wettig verblijf in Oekraïne die beslissen om terug te keren naar Oekraïne

Hoe aanvragen?

Bel het gratis nummer 0800 327 45 voor meer informatie en om een afspraak te maken
Neem rechtstreeks contact op met een van de 5 terugkeerloketten (Brussel, Gent, Antwerpen, Luik, Charleroi)

Wat voorziet Fedasil?

Betaling busreis
Terugkeerpremie (volwassene 50€ / kind 25€)

Meer info?

https://info-ukraine.be/nl/terugkeer-naar-oekraine (ook in FR, ENG, UKR, RU)

Sociaal onthaal Campus Prins Filip

Op de Campus prins Filip (Offerlaan 264, 9000 Gent) wordt sinds 31 maart een breed onthaal georganiseerd voor Oekraïense vluchtelingen die toekomen in Gent.

Sinds 31 maart zijn er vanuit het OCMW maatschappelijk werkers aanwezig om de vluchtelingen wegwijs te maken in het welzijnsveld en hen aan te sluiten bij de mutualiteit. Het gaat om 8 ervaren mensen die de nodige kennis en vaardigheden hebben om oorlogsvluchtelingen op een goede manier op te vangen en te begeleiden. Vluchtelingen kunnen hier op afspraak terecht. Een afspraak maken kan via email gentzuid@ocmw.gent of telefonisch op het nummer 09 432 07 00.
De mutualiteiten zijn aanwezig op de Campus Prins Filip om de vluchtelingen aan te sluiten bij een ziekteverzekering
Openingstijden: maandag t.e.m. vrijdag van 09u tot 17u.

Informatie voor zorgverleners

Overzicht van infectieziekten en bijhorende richtlijnen (meldingsplicht).
Domus Medica: Themadossier Vluchtelingen uit Oekraïne

CIT Oekraïene - alle noodzakelijke info voor de vluchteling in één app

Het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering lanceert een Oekraïne-versie mobiele app Crisis Information Translated (CIT). Hiermee biedt het Agentschap de Oekraïense vluchtelingen informatie over verblijf in België, toegang tot zorg, werk en onderwijs. De info is beschikbaar in het Oekraïens, Nederlands, Engels, Frans en Russisch. Daarnaast krijgen gebruikers ook info over Nederlands leren. De app is gratis beschikbaar via de App Store en Google Play.

Dringende medische hulp

Dringende medische hulp is mogelijk voor de Oekraïense vluchtelingen in afwachting van het openen van een ziekteverzekering. DMH is dus ‘voor personen die Oekraïne hebben verlaten wegens de oorlog en aan het OCMW verklaren dat zij aanspraak (zullen) maken op het statuut tijdelijke bescherming (TB)’.

Verschillende situaties:
- Betrokkene verbleef reeds in België vóór het conflict: hangt af van de verblijfsrechtelijke situatie en het recht dat daaruit voortkomt;
- Betrokkene is pas recent in België aangekomen ingevolge het conflict:
  - Betrokkene heeft nog geen stappen ondernomen, maar verklaart een aanvraag voor het tijdelijk beschermingsstatuut te willen indienen: recht op DMH + zo snel mogelijk naar het registratiecentrum (attest TB) en vervolgens naar de gemeente (bijlage 15/A kaart
  - Betrokkene heeft een aankomstverklaring (bijlage 3-kort verblijf) en wacht om zich te laten registreren voor het attest tijdelijke bescherming: recht op DMH + zo snel mogelijk naar het registratiecentrum (attest TB) en vervolgens naar de gemeente (bijlage 15/A kaart)
  - Betrokkene is naar het registratiecentrum geweest maar heeft (nog) geen attest tijdelijke bescherming gekregen: recht op DMH + opvolging attest TB
  - Betrokkene is naar het registratiecentrum geweest en heeft een attest tijdelijke bescherming, maar nog geen aanmelding bij de gemeente (geen inschrijving rijksregister, bijlage 15/A kaart): DMH + zo snel mogelijk naar de gemeente voor de inschrijving RR, bijlage 15/A kaart + zo snel mogelijk aansluiting ziekenfonds
  - Betrokkene heeft een attest tijdelijke bescherming + bijlage 15 in afwachting van zijn A kaart: recht op ziekteverzekering + in afwachting van aansluiting kan het OCMW voorschotten geven op medische uitkeringen
  - Betrokkene heeft een attest tijdelijke bescherming + bijlage 15 + inschrijving in het vreemdelingenregister: recht op ziekteverzekering + in afwachting van aansluiting kan het OCMW voorschotten geven op medische uitkeringen
  - Betrokkene heeft een A kaart: recht op ziekteverzekering + in afwachting van aansluiting kan het OCMW voorschotten geven op medische uitkeringen

De Programmatorische Federale Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid zal vluchtelingen die alleen een aankomstverklaring hebben of die nog niet over een attest tijdelijke bescherming beschikken toch per uitzondering toelaten onder het systeem van dringende medische hulp. Dit is slechts in afwachting van hun attest tijdelijke bescherming of de bijlage 15/A kaart die recht geeft op aansluiting bij het ziekenfonds.

Het RIZIV bevestigde reeds dat de mensen kunnen aansluiten bij een ziekteverzekering vanaf het moment dat hun attest pre-registratie of attest registratie in orde is. Deze aansluiting zal werken met terugwerkende kracht tot eerste dag van het kwartaal, waardoor de kosten van aankomstperiode in België, inschrijving vreemdelingenregister en A kaart in principe gedekt zullen zijn (voor de mensen die attest voor 31/3/2022 krijgen).

Het OCMW is wettelijk verplicht de begunstigden van het tijdelijk beschermingsstatuut aan te sluiten bij een ziekenfonds. De betrokkenen hebben de vrije keuze bij welk ziekenfonds, maar als zij geen keuze maken worden zij aangesloten bij de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering. De aansluitingskosten en de bijdragen worden terugbetaald door de Staat.

Vluchtelingen die recht hebben op een equivalent leefloon kunnen ook via het OCMW beroep doen op aanvullende financiële hulp, tenlastename oplegkosten bij hospitalisatie (gemeenschappelijke kamer), sociale, psychologische, juridische en administratieve begeleiding, enz.

Formulieren dringend medische hulp

Op de site van stad Gent zijn meerdere formulieren voor zorgverleners terug te vinden. Dit kan dus tijdelijk zonder medische kaart: https://stad.gent/nl/burgerzaken/medische-kaart-info-voor-zorgverleners

Vluchtelingen met een beperking

Door het specifieke statuut van ontheemden komen de Oekraïense ontheemden voor elke vorm van ondersteuning in aanmerking, ook voor ondersteuning waarvoor ze normaal gezien moeten voldoen aan de voorwaarde van voorafgaand verblijf (minstens vijf jaar in België verblijven). Ze moeten wel, zoals iedereen, erkend worden als persoon met een handicap, voldoen aan de leeftijdsvoorwaarden en de algemeen geldende procedures doorlopen.

VAPH-ondersteuning voor mensen op de vlucht uit Oekraïne
Infonota: Opvang en ondersteuning van vluchtelingen met een handicap uit Oekraïne

Specifieke hulp voor dove gebarentalige vluchtelingen

De Adviescommissie Vlaamse Gebarentaal wil ook de dove gebarentalige vluchtelingen onder de aandacht brengen. Deze kwetsbare groep heeft het vaak nog moeilijker om te communiceren met hulpverleners. Deze doelgroep heeft eigen specifieke noden en verdient, acuut in deze crisis maar ook in een bredere context, een goed opvangkader. Daarom heeft de Adviescommissie Vlaamse Gebarentaal een beleidsadvies opgemaakt over specifieke hulp aan dove gebarentalige vluchtelingen.

Vertalingen van brochures en documenten

"Welkom in Vlaanderen" - Nederlands/Oekraïens

Testen & Vaccinaties

Hulpmiddelen voor uw praktijk

Voor mensen met een chronische ziekte is de continuïteit van de behandeling uiteraard van essentieel belang. Hoe kan je gelijkwaardige geneesmiddelen identificeren of het cyrillische alfabet ontcijferen op de verpakking van geneesmiddelen uit Oekraïne?

Met de vertaalfunctie die in bepaalde browsers (Google Chrome, bijvoorbeeld) is geïntegreerd, kan je de Nederlandstalige naam van een geneesmiddel vinden in het Oekraïense compendium.
Met de app Google Lens kan je een foto nemen van een geneesmiddelendoosje of bijsluiter en vervolgens de gefotografeerde tekst naar het Nederlands vertalen;
Met de app World Drugs Converter (zowel Google Android als Apple iOS) kan je snel het equivalent van een bepaald geneesmiddel vinden.
Met de vertaaltool van PhiL kan je het advies over het juiste gebruik van een geneesmiddel vertalen. De Oekraïense taal is weliswaar niet beschikbaar, maar voor sommige patiënten kan de Russische vertaling een oplossing zijn.
De gratis app Voice Translator kan ondersteuning bieden bij het voeren van een gesprek/consult, indien andere taalondersteuning niet voorhanden is.
Basisvaccinatie schema Oekraïne: Schema van preventieve vaccinaties (moz.gov.ua), weliswaar in het Oekraïens, maar Google of andere browser vertaalt dit.
De website van de federale overheid Info-ukraine bevat heel wat nuttige informatie, zowel voor de Oekraïense vluchtelingen in België als voor burgers die hen willen helpen ?