Doelgerichte zorg

Als we spreken over doelgerichte zorg met andere organisaties, krijgen we vaak te horen dat ze hier vaak al actief mee aan de slag zijn, maar dan onder een andere noemer.

‘Bij ons heet het Persoonsgerichte Zorg’, of ‘hier heet dat Steunend Relationeel Handelen’, zo vertellen organisaties ons. Het is geweldig dat hierrond zoveel beweegt binnen onze Eerstelijnszone! Tegelijk is het een valkuil, omdat we het bos niet meer door de bomen gaan zien omwille van de verschillende benamingen van vaak gelijkaardige concepten.

Wij gingen op zoek naar wat al deze begrippen, concepten, visies op zorg en ondersteuning gemeenschappelijk hebben. We bundelden dit in een overzichtelijke infographic.

Indien jij of je organisatie je hieraan nog iets wil toevoegen, contacteer ons via de contactpagina.

Wens je je verder in te lezen in doelgerichte zorg of verwante concepten? We geven hieronder graag enkele interessante zaken mee.

Wetenschappelijke achtergrondinfo

Op zoek naar wetenschappelijke achtergrond rond doelgerichte zorg? Dan is deze conceptanalyse een goed startpunt.

Bron: Boeykens D, Boeckxstaens P, De Sutter A, Lahousse L, Pype P, De Vriendt P, et al. (2022) Goal-oriented care for patients with chronic conditions or multimorbidity in primary care: A scoping review and concept analysis. PLoS ONE 17(2): e0262843. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0262843

De training bestaat enerzijds uit wetenschappelijk onderbouwde theorie en anderzijds uit veel praktische oefeningen.

Kernelementen van de training zijn:

• Je gaat dieper in op patiëntprofielen, de 4 type personen in een fase van verandering.
• Je leert als professional doelen stellen, vertrekkend vanuit je cliënt/patiënt.
• Je leert omgaan met weerstand van je cliënt/patiënt en hoe deze functioneel om te buigen.
• Je leert het verhaal van de patiënt/cliënt open exploreren via ‘het 4 bollenmodel’.
• Wie ben ik als zorgverlener / de emotie van de zorgverlener.

Niet alleen boekenwijsheid, maar ook écht samen aan de slag gaan! Dat is het motto van deze tweedaagse training.

• De patiënt/cliënt is in staat om een actieve rol in te nemen.
• Samen beslissen vanuit reële mogelijkheden en de wensen en verwachtingen van de patiënt/cliënt.
• Intercollegiaal samenwerken en 1-duidige communicatie over verschillende disciplines heen.
• Weerstanden als signaal en functioneel om kunnen buigen.
• Meer rendement uit interventie, met meer plezier je job uitvoeren

De tweedaagse training is gebaseerd op onderzoek van Universiteit Maastricht en Hogeschool Zuyd. Dankzij een samenwerking met een coachingsbureau ‘Dubois en Van Rij’ is ook de vertaalslag van onderzoek naar praktijk gemaakt.

Tijdens de tweedaagse training wordt onder andere ingegaan op het 4-bollen model (Lenzen, 2018). Deze methodiek ondersteunt de professional om de burger zijn verhaal te laten vertellen en om doelen te stellen. Als hulpverleners van verschillende disciplines het model beheersen en op dezelfde manier naar de burger kijken, kan er ook effectief worden samengewerkt. Verder komt er in de training ook een model aan bod dat patiënttypes definieert (Bloem en Stalpers, 2012). Het 4-bollen model is gebaseerd op de domeinen van de ‘International Classification of Functioning, Disability and Health’ (ICF). Dit is een raamwerk voor gezondheid en menselijk functioneren, ontwikkeld door de World Health Organisation (WHO).

De Doelzoeker helpt mensen nadenken over wat ze belangrijk vinden in hun leven, wat ze graag doen en wat hun levenskwaliteit bezorgt.

In het boek Clever wordt stap voor stap uitgelegd en wordt stil gestaan bij de noodzakelijke randvoorwaarden om doelgerichte zorg te realiseren. Het boek biedt een methodiek, een invulprotocol en een digitale toepassing aan om doelen te bepalen bij personen met een chronische aandoening en multimorbiditeit.

Regels, protocollen en zorgpaden drukken de mens achter de cliënt naar de achtergrond. De focus ligt op het probleem, te weinig op wat nog kan. Familiezorg West-Vlaanderen zorgde met zorg Esperanto voor een methodiek die sociale professionals, zorgvragers en mantelzorgers helpt om die vervreemding tegen te gaan.

Samenspraak is een fiche die mantelzorgers, zorgvragers en professionele hulpverleners helpt om in gesprek te gaan als evenwaardige partners. Het maakt de ervaringen en verwachtingen van de verschillende partijen bespreekbaar.

BabbelBoost is ontworpen om een dialoog te openen tussen een zorgprofessional en de persoon die hij of zij begeleidt.

https://www.mijnpositievegezondheid.be/: spinnenwebmodel (CM)

https://www.patientenfederatie.nl/dit-doen-wij/samen-beslissen

https://www.sensoa.be/als-professional-praten-over-seksuele-gezondheid: onder vier ogen (Sensoa)

De Academie voor de Eerstelijn finaliseert een onderzoek naar een implementatiekader om interventies in zorg en welzijn op een gedegen manier te implementeren. We mochten al een tipje van de sluier oplichten in kader van onze inspiratieavond die doorging op 8/11/22 (sommige delen van het onderzoek moeten nog officieel gepubliceerd worden).

Uit een brede waaier van modellen, kaders en theorieën hebben ze de bouwstenen voor een implementatiekader gedestilleerd. Zo stellen ze vast dat er drie fasen zijn in het implementatieproces (ontwikkeling, adoptie en verduurzaming)en aan elke interventie drie componenten (beoogde verandering, de context en de strategieën). Er is een link tussen het proces en de componenten. Dat ziet er zo uit:

Bovenstaand implementatiekader hebben ze dan toegepast op de interventie ‘doelgerichte zorg’ in organisaties. Om organisaties hierover te helpen nadenken zijn er begeleidende vragen opgesteld die je dan kan toepassen op je organisatie.

We geven een voorbeeld:
Het scannen van de context waarin de interventie plaatsvindt, geeft weer waar je rekening moet mee houden bij het implementeren. Bijvoorbeeld, op mesoniveau kan een organisatie zich vragen stellen rond communicatie- en leiderschapsstructuren. Dit wordt zo weer gegeven:

Meer informatie? Download hieronder de volledige presentatie.

We maakten een overzichtje met handige tips voor organisaties die al stappen willen zetten om meer doelgericht te gaan werken. Je vindt het overzicht hier.

Heb jij of je organisatie noden rond doelgerichte zorg? Of denk je graag mee?
We willen graag dit thema opnieuw beetnemen, nu de pandemie grotendeels achter ons ligt. Daarom roepen we deze werkgroep opnieuw het leven in.

Deze werkgroep staat open voor alle Gentse professionals en organisaties. We plannen een 4-tal samenkomsten per jaar.

Doelstellingen

• Afstemmen acties doelgerichte zorg in ELZ met partners (klankbordfunctie)
• Noden (opleidings- en ondersteuningsnoden) van organisaties in kaart brengen en hierop een waaier van aanbod formuleren
• Netwerk uitbouwen om het momentum rond doelgerichte zorg te conserveren
• Verbinding maken tussen academische wereld, organisaties en eerstelijnsprofessionals

Heb je interesse om deel te nemen aan de werkgroep? Meer info kan je verkrijgen bij Jora Mommerency - jora.mommerency@elzgent.be

De inspiratieavond op 8 november 2022 was een groot succes met 85 deelnemers! Kon je er niet bijzijn of wil je de presentatie er nog eens op nagaan? Je kan ze hieronder downloaden.