De lokale dienstencentra vormen in het concept mantelzorg een verbindende schakel, omdat ze fungeren als toegankelijke ontmoetingsplekken voor zowel mantelzorgers als de personen met een zorgnood.
De Eerstelijnszone Vlaamse Ardennen telt 4 operationele lokale dienstencentra; elk met eigen initiatieven m.b.t. mantelzorg:
Een evenwicht tussen draagkracht en draaglast is in heel wat levenssituaties belangrijk, maar ze is absoluut onontbeerlijk in een thuiszorgsituatie. Mantelzorger ben je meestal voor een langere tijd. Een balans in evenwicht is geen overbodige luxe om het blijvend vol te houden. Natuurlijk maakt een balans voortdurend kleine schommelingen of weegt ze al eens door aan één kant. Een zorgsituatie is geen statisch gegeven, het is een verhaal van allerlei wisselende gebeurtenissen waarin mensen van vlees en bloed de hoofdrol spelen. En die zijn niet iedere dag hetzelfde, niet iedere dag even sterk, energiek of emotioneel.
Blijft de balans echter al te lang hangen op de draaglastzijde, dan krijg je een probleem. Denken dat draagkracht onbeperkt is, omdat er heel veel liefde aan de basis ligt, is een nobele gedachte. Maar ze is wel iets te overmoedig. Bij een balans die al te lang aan één kant wordt overbelast, loert gevaar. Het is belangrijk om de eigen weegschaal goed te leren hanteren.
Onlinehulp-apps zijn soms een laagdrempelige, eerste verkennende stap om zelfzorg en veerkracht te helpen promoten: www.onlinehulp-apps.be
Wanneer de mentale druk te hoog oploopt, is het belangrijk om tijdig professionele hulp in te schakelen.
Binnen de Eerstelijnszone Vlaamse Ardennen kunnen mantelzorgers terecht bij de psychologenkring Vlaamse Ardennen, die samenwerkt met lokale zorg- en welzijnsprofessionals. Eerstelijnspsychologen bieden kortdurende hulp om klachten helder in kaart te brengen en bieden handvatten om de situatie beter aan te kunnen.
In een beperkt aantal sessies helpen ze mantelzorgers inzicht te krijgen in hun situatie, en indien nodig wordt er doorverwezen naar gespecialiseerde hulp.
Een overzicht van geregistreerde eerstelijnspsychologen in de regio is beschikbaar via de Sociale Kaart.
Door gebruik te maken van deze initiatieven kunnen mantelzorgers de broodnodige adempauze nemen en de nodige steun ontvangen om de zorg voor hun dierbare vol te houden zonder het eigen mentale en fysieke welzijn uit het oog te verliezen.
Mantelzorgers dragen vaak een grote verantwoordelijkheid bij het zorgen voor kwetsbare personen of ouderen. Om deze taak vol te houden, is het essentieel dat zij tijd kunnen nemen om even op adem te komen. Er zijn verschillende initiatieven die mantelzorgers ondersteunen, waarbij de zorg tijdelijk wordt overgenomen, zodat zij daarna met nieuwe energie kunnen doorgaan.
Verder biedt het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg ondersteuning via verschillende programma's, zoals mantelzorgcoaches en lotgenotencontacten. Deze initiatieven helpen mantelzorgers om beter om te gaan met de mentale belasting die de zorg met zich meebrengt, en omvatten ook speciale projecten voor jonge mantelzorgers.