Wat is OverHoop?

We streven naar een traumasensitieve eerstelijnszone waarin de zorg voor kinderen en gezinnen optimaal afgestemd is. Het project OverHoop wordt uitgerold in elke eerstelijnszone in Vlaanderen, onder begeleiding van de Koning Boudewijnstichting en in samenwerking met Vivel.

OverHoop Eerstelijnszone Midden WVL

In dit project werken we een virtuele methodiekenkoffer uit, voorzien we een beslisboom in Born in Belgium en zetten we het thema traumasensitief werken in de kijker op diverse overlegfora.

OverHoop - Wat gaan we doen?

De methodiekenkoffer

Negatieve ervaringen tijdens de kindertijd kunnen een grote impact hebben op de verdere ontwikkeling. Soms zie je dat een kind hulp nodig heeft, maar weet je niet goed hoe te reageren.

Met de gloednieuwe methodiekenkoffer OverHoop reiken we vijf toegankelijke tools en concrete tips aan om traumasensitief te werken. Ze zijn eenvoudig uitgelegd, praktisch en meteen inzetbaar.

De koffer is bedoeld voor iedereen die met kinderen, jongeren of gezinnen werkt: van huisartsen en vroedvrouwen tot maatschappelijk werkers, kindbegeleiders en leerkrachten.

Methodiekenkoffer 01
Methodiekenkoffer 02
Methodiekenkoffer 03
Methodiekenkoffer 04
Methodiekenkoffer 05
Methodiekenkoffer 06
Methodiekenkoffer 07
Methodiekenkoffer 08
Methodiekenkoffer 09

Op volgende overleggen werd/wordt de methodiekenkoffer voorgesteld:

Perinataal netwerk16 september 2025
Pinko overleg (alle thuisbegeleidingsdiensten GIO samen met CIK)Online 29 september 2025
Eerstelijnsplatform Lichtervelde30 september 2025
Eerstelijnsplatform Roeselare9 oktober 2025
Psychologenkring13 oktober 2025
Eerstelijnsplatform Ardooie23 oktober 2025
overleg Huizen van het Kind21 november 2025
HuisartsenkringVerspreiding via nieuwsbrief

De partners

1. Zorg en ondersteuning voor kinderen, jongeren en gezinnen

2. Perinatale zorg en vroege interventie

  • Intersectoraal medewerker Regio Roeselare-Tielt (Opgroeien)
  • Co-ncept Jeugdhulp
  • WINGG
  • 1Gezin 1Plan AanZet
  • CGG Largo
  • CLB Trikant
  • CLB Mandel en Leie
  • CAW Centraal-West-Vlaanderen
  • Expertisecentrum Kraamzorg De Wieg
  • Stad Roeselare – Perinataal Netwerk
  • Vroedvrouwen(kring)
  • Born In Belgium

3. Crisis- en gezinsondersteuning

4. Samenwerking met welzijnsorganisaties en ziekenhuizen

  • Crisishulp aan Huis WVL
  • Zorgondersteuner CIK
  • Projectmedewerker DoDo en ODET (Kompas)
  • AZ Delta
  • Huis van het Kind Lichtervelde
  • Huis van het Kind Moorslede
  • INOA

Verslagen en documenten

samenkomstendocumenten
11/2024
02/2025
05/2025
08/2025Geen verslag - overlopen draft methodiekenkoffer
10/2025
11/2025

Meer info over OverHoop

Wat willen we bereiken?

Wat willen we binnen 3-5 jaar bereiken?

Binnen de Eerstelijnszone (ELZ) en het samenwerkingsverband willen we een duurzame verandering realiseren rond bewustzijn, preventie en aanpak van ontwikkelingstrauma’s in de eerste lijn. Onze doelen:

1. Bewustzijn verhogen

  • We willen het bewustzijn vergroten rond ontwikkelingstrauma en de impact ervan, zowel bij zorgaanbieders als binnen de bredere samenleving.
  • Door handelingsverlegenheid te verminderen, versterken we de zelfzekerheid van eerstelijnszorgaanbieders.

2. Warme netwerken creëren

  • We bouwen aan "warme nesten rondom nesten", zoals kinderopvang, inloophuizen, Huizen van het Kind en zorgzame buurten. Deze plaatsen moeten veilige omgevingen worden waar kinderen en gezinnen zich welkom en ondersteund voelen.

3. Eerstelijnszorgaanbieders versterken

  • We voorzien handvatten om zorgaanbieders beter te ondersteunen in hun dagelijkse praktijk.
  • We maken een duidelijk overzicht van gespecialiseerde zorg en doorverwijsopties.

4. Samenwerking versterken

  • We benutten bestaande netwerken en zetten in op krachtiger samenwerken:
    • Perinataal netwerk: Dit netwerk blijft een belangrijke pijler binnen de ELZ, met een focus op het jonge kind. Het wordt verder opgevolgd en uitgebouwd.
    • Regionaal overleg Huizen van het Kind: We bekijken hoe dit overleg versterkt kan worden als platform om partners dichter bij elkaar te brengen en beter af te stemmen.
  • Onze aanpak start bij het jonge kind binnen het perinataal netwerk. In een latere fase wordt de doelgroep uitgebreid via onder andere Huizen van het Kind. Hoe vroeger in de levenslijn we kunnen ingrijpen, hoe preventiever onze acties.

5. Provinciale samenwerking

  • We sluiten aan bij de provinciale strategische oefening en bundelen onze krachten via het Provinciaal overleg Eerstelijnszones (PoELZ).

Wat gaan we doen?

Wat gaan we doen?

A. Aanbod vorming: 'Wat kan ik zelf doen?'

  • We stellen een overzicht op van het vormingsaanbod en de aanbieders.
  • We piloteren een interprofessionele opleiding/training binnen een perinataal netwerk, waarbij basismethodieken voor eerstelijnszorgaanbieders centraal staan.

B. Beslisboom: ‘Wat als ik het niet (alleen) kan?’

  • Een projectgroep werkt aan een overzicht van partners binnen traumasensitieve zorg en het doorverwijsaanbod specifiek voor eerstelijnszorgaanbieders.
  • Deze beslisboom stellen we samen op basis van werk in ELZ Westhoek en Westkust & Polder, input vanuit de Koning Boudewijnstichting (KBS), en vanuit Perinet.
  • We bekijken of dit aanbod kan worden geïntegreerd in de sociale kaart en in Born in Belgium (BiB). Indien niet mogelijk, voegen we het manueel toe in BiB.

C. Communicatie en sensibilisering

  • We verspreiden informatie via de nieuwsbrief, website en sociale media van de Eerstelijnszone Midden WVL.
  • We agenderen het thema op diverse overlegfora zoals eerstelijnsplatforms, perinataal netwerk, regionaal overleg Huizen van het Kind, en andere relevante partners zoals CLB-overleg, WINGG en 1Gezin 1Plan AanZet.
  • We verkennen mogelijkheden voor een provinciale samenwerking.

Projecttiming

Projecttiming

December '24 - Februari '25

  • Activeren en versterken van het netwerk.
  • Focus op het perinataal netwerk en het regionaal overleg van Huizen van het Kind.

Februari - Mei 2025

  • Actie (a): Uitwerken van een overzicht van opleidingen en/of trainingen:
    • Basiskennis en methodieken rond omgaan met en preventie van trauma voor eerstelijnswerkers.
    • Uittesten van een set methodieken via het perinataal netwerk.

Juni - Oktober 2025

  • Actie (b): Uitwerken van doorverwijsmogelijkheden:
    • Overzicht maken van naar wie of wat eerstelijnswerkers kunnen doorverwijzen.
    • Integreren van dit overzicht in Born In Belgium (BiB).

September - November 2025

  • Actie (c): Evaluatie en structurele inbedding:
    • Resultaten bespreken op diverse fora, zoals Eerstelijnsplatforms, bestaande overlegplatforms.

Benieuwd wat de andere eerstelijnszones doen voor OverHoop? Bekijk hier de provinciale pagina met een link naar andere zones.

Lore Declercq

Lore Declercq

Projectmedewerker

Vragen over OverHoop? Contacteer Lore.

📣 Winactie: deel jouw verhaal over traumasensitief werken

Winactie methodiekenkoffer OverHoop

Werk jij met kinderen of jongeren? We zijn benieuwd: wat betekent traumasensitief werken voor jou?

Denk na hoe jij vanuit jouw rol traumasensitief werkt.

Soms zit het in kleine dingen die voor een kind of ouder een wereld van verschil maken. Maak het concreet.

Voorbeeld van een huisarts: “Hoe je lichamelijk onderzoekt en rekening houdt met een mogelijk trauma bij je patiënt: hoe je vraagt om zich uit te kleden, hoe je uitlegt wat je gaat doen, geruststelt, je tempo aanpast… dát is voor mij traumasensitief werken.”

Voorbeeld van een vroedvrouw: “Traumasensitief werken in de kraamzorg houdt in dat we alert zijn op signalen van stress en eerdere kwetsuren bij moeder en kind.”

Met deze actie willen we laten zien dat traumasensitief werken een basishouding is en geen grootse dingen van je vraagt.

Veel zorgaanbieders werken al traumasensitief, soms zonder dat ze het door hebben.
Door verhalen uit de praktijk te delen, maken we dat zichtbaar en zetten we onze nieuwe methodiekenkoffer in de kijker.

🎁 Wat kan je winnen?

Onder de inzendingen verloten we twee pakketten met materialen uit de methodiekenkoffer die je kan gebruiken in gesprekken:

  • één pakket methodieken om te gebruiken bij jonge kinderen
    • Doe-boek Survivalgids: wat als je iets heel ergs meemaakt?
    • Leerspel Kleurenmonster: ik ontdek emoties
  • één pakket methodieken om te gebruiken bij oudere kinderen of volwassenen
    • Het magnetisch stressvenster
    • Dixit: Het sprookjesachtige spel Dixit bevat prachtige kaarten die voor interpretatie vatbaar zijn. Gebruik de kaarten als gespreksopener en stel open vragen om te peilen naar emoties.

Hoe deelnemen?

🕒 Deel jouw verhaal vóór 20 november 2025 via onderstaand formulier en maak kans op één van bovenstaande pakketten!
De winnaars worden bekendgemaakt op 24 november 2025.

Jouw verhaal inspireert andere zorgaanbieders om traumasensitief te werken.