Wie behoort tot de doelgroep voor deze herfstcampagne 2023 ?
Voor de herfststrategie tegen COVID-19 volgt Vlaanderen het advies van de Hoge Gezondheidsraad nauw op.
De Hoge Gezondheidsraad definieert onderstaande doelgroepen als prioritair:
Voor volwassenen (groep 1, 2 en 3):
Groep 1: mensen met een verhoogd risico op overlijden of ernstige vormen van de ziekte (ziekenhuisopname, intensieve zorg, overlijden):
- Personen van 65 jaar en ouder.
- Berlare: 3.390
- Buggenhout: 3.258
- Dendermonde: 10.182
- Hamme: 5.140
- Lebbeke: 3.994
- Zele: 4.232
- Totaal: 30.196
- Personen die in een instelling voor langdurige zorg (ILZ) of verpleeghuis wonen.
- In onze Eerstelijnszone gaat dit dan bv. over de 18 erkende woonzorgcentra, goed voor ongeveer 1.800 bedden.
- Zwangere vrouwen in elk stadium van de zwangerschap.
- Personen met een body mass index (BMI) >= 40 kg/m2.
- Personen van 18 jaar of ouder met ten minste één comorbiditeit (pulmonale, hepatische, renale, metabole, cardiale, neurologische oorsprong (zoals bv. personen met dementie), ernstige psychische aandoeningen, ernstige verstandelijke beperkingen, en bepaalde zeldzame ziekten).
- Personen van 18 jaar of ouder met immunosuppressie als gevolg van ziekte of behandeling (bijvoorbeeld orgaan- of stamceltransplantatie, immunomodulerende medicijnen, kankerbehandeling, primaire immuundeficiëntie, nierdialyse, infectie met HIV).
Groep 2:
- Alle “personen werkzaam in de gezondheidszorg”, in- en buiten zorginstellingen (vergelijkbaar met seizoensgriepvaccinatie). Onder personen werkzaam in de gezondheidszorg worden volgende doelgroepen verstaan:
- Gezondheidsprofessionals:
- Artsen, tandartsen, fysiotherapeuten, apothekers, paramedici
- Verpleegkundigen, verloskundigen, verzorgers, klinisch psychologen, paramedici, technici en assistenten
- Andere werknemers (niet behorend tot de gezondheidszorg) in verzorgingstehuizen, waaronder vrijwilligers, stagiairs en studenten
- Andere werknemers in ziekenhuizen: niet-artsen in loondienst, administratieve en andere medewerkers
- Mantelzorgers
Groep 3:
- Alle personen die in hetzelfde huishouden wonen als ernstige en zeer ernstige immuungecompromitteerde patiënten
Voor kinderen en adolescenten tot 18 jaar:
- Kinderen die immuungecompromitteerd zijn als gevolg van immunosuppresieve behandeling, primaire immuundeficiënties (PID), ernstige chronische ziekten (bv. longaandoeningen) of bepaalde zeldzame aandoeningen (waaronder het syndroom van Down met bijbehorende comorbiditeiten of immunologische stoornissen).
- Kinderen van 6 maanden tot en met 4 jaar met immunosuppressie of met ernstige chronische aandoeningen kunnen door hun pediater gevaccineerd worden. Gezonde kinderen van deze leeftijd kunnen op vraag en met toestemming gevaccineerd worden in een pediatrisch referentiecentrum.
Voor de volledigheid geven we ook de doelgroep mee voor griepvaccinatie:
- Groep 1: personen met risico op complicaties, d.w.z:
- Alle 65 +
- Alle personen vanaf 6 maanden die lijden aan een onderliggende chronische aandoening
- Elke patiënt van 18 jaar of ouder met een immunosuppressie als gevolg van ziekte of behandeling
- Personen die in een instelling verblijven
- Alle zwangere vrouwen (ongeacht de fase van de zwangerschap)
- Iedereen met een body mass index (BMI) ≥ 40 kg/m2
- Kinderen vanaf 6 maanden tot 18 jaar die een langdurige aspirinetherapie ondergaan.
- Groep 2: Alle personen werkzaam in de gezondheidssector (binnen en buiten zorgsinstellingen)
- Groep 3: Personen die onder hetzelfde dak wonen (cocoonvaccinatiestrategie) als:
- De risicopersonen (Personen uit groep 1)
- Kinderen jonger dan 6 maanden zonder risicofactoren waarvan de moeder geen griepvaccin heeft gekregen tijdens de zwangerschap
Start herfststrategie
- Aanbeveling HGR: gelijktijdige toediening COVID-19 en griep vaccin in oktober 2023
- Griep- en COVID-vaccinatie kunnen gelijktijdig toegediend worden. Dat moet nog altijd gebeuren met twee aparte vaccins, waarbij een vaccin per arm kan worden toegediend.

- Gelijktijdigheid: Slechts 2 weken overlap tussen aanbeveling griep – covid (16/10-31/10)
- Tijdigheid: De verwachte piek COVID-19 situeert zich tussen 1 en 30/11 ==> Dit betekent dat vaccinatie vóór deze periode noodzakelijk is.
- Beschikbaarheid: Influenzavaccin wordt pas verwacht tegen half oktober. Het nieuwe COVID-vaccin van Pfizer, gebaseerd op de XBB-variant, is reeds beschikbaar en kan besteld worden vanaf 4 september.
- Meest kwetsbare groepen (WZC + kwetsbaren op individuele vraag)
- Tijdigheid primeert
- Start COVID-vaccinatie ten laatste 15 september 2023 voor deze groepen
- Geen simultane toediening griep-COVID
- Indien wetenschappelijk/medisch wenselijk: opnieuw vaccineren met nieuwste vaccin na 3 maanden mogelijk
- Overige aanbevolen doelgroepen:
- De overige prioritaire doelgroepen kunnen aansluitend gevaccineerd worden eind september. Covid-vaccinatie gebeurt best voor eind oktober.
- Keuze voor gelijktijdige toediening ligt bij burger/vaccinator
- Als geopteerd wordt om beide vaccins niet gelijktijdig toe te dienen, wordt idealiter eerst gevaccineerd tegen covid. We verwachten dat coronabesmettingen sneller de ronde zullen doen dan griepbesmettingen
- Rest van de bevolking:
- Vaccinatie mogelijk op individuele vraag
Waar plaatst men de VAPH-voorzieningen in deze tabel?
- Bewoners van VAPH instellingen zullen ook gevaccineerd kunnen worden, gezien zij in een instelling verblijven voor langdurige zorg.
- Gezien de minder oude leeftijd van de residenten van de VAPH instellingen, zouden we de boodschap willen meegeven dat de tijdigheid hier minder primeert.
Hoe gebeurt vaccinatie in ziekenhuizen?
Vaccinatie van volgende doelgroepen via de ziekenhuizen:
- Alle zorgverleners, met inbegrip van alle medewerkers die in contact komen met de patiënten in het ziekenhuis.
- Risicogroepen die frequent het ziekenhuis bezoeken voor een behandeling een boostervaccin aanbieden ==> dialysepatiënten, oncopatiënten, diabetespatiënten, immuungecompromitteerde patiënten en patiënten met zeldzame aandoeningen
- Voor personeel: bestelling mogelijk via AGD of de eigen apotheek
- Voor risicogroepen: bestelling mogelijk via eigen apotheek
Welke rol kan/mag arbeidsgeneeskundige dienst opnemen in deze campagne?
Vlaanderen houdt zich voor de Covidvaccinatie strikt aan de aanbeveling van de Hoge gezondheidsraad.
- Geen systematisch aanbod naar anderen dan de bepaalde risicogroepen.
- Burgers die buiten de doelgroepen vallen kunnen zich op individuele basis voor vaccinatie wenden tot hun huisarts of de apotheker.
- Het is niet de bedoeling dat bedrijven systematisch aanbod doen naar andere werknemers dan zorgpersoneel.
- Hoewel Vlaanderen voldoende vaccins heeft voor alle risicogroepen, zou een dergelijk initiatief het risico inhouden op een tekort aan vaccins voor diegenen die het grootste risico lopen.
Praktisch-organisatorische vragen
Wat als je als (groeps)praktijk van huisarts(en) graag ondersteuning wenst bij de organisatie van deze vaccinatie (bestelling vaccins, bereiding vaccins, ...)?
- Een apotheker mag ook vaccins optrekken buiten zijn eigen praktijk https://www.asgb.be/node/28328
- Natuurlijk is om kwaliteitsredenen bereiding in de apotheek zelf te verkiezen, waar alles erop voorzien is: degelijke koelkasten, aseptisch zonder problemen grote aantallen kunnen worden voorbereid en gelabeld, ... enz.
- Het is aanbevolen om elektronische voorschriften te maken per patiënt die wordt gevaccineerd, hoe dan ook: als de spuitjes in een apotheek worden besteld of als er ter plaatse wordt voorbereid. Anders is een groepsvoorschrift nodig met alle insz-nummers van de patiënten.
- Bestel je als huisarts je vaccins rechtstreeks via Vaccinnet, dan zijn deze voorafgaande voorschriften uiteraard niet nodig.
- Ook een verpleegkundige kan vaccins optrekken.
- Hiervoor is geen specifiek staand order voor nodig. Het staand order is enkel nodig voor het zetten van de vaccins.
- Klik hier voor een voorbeeld-bestelbon voor bestelling spuiten/vials door arts (groepsvoorschrift)
- Klik hier voor een voorbeeld-document voor de afhaling van spuiten in een apotheek
- Enkel een apotheker kan een vergoeding aanrekenen voor het optrekken van vaccins. https://www.inami.fgov.be/nl/covid19/Paginas/welke-honoraria-individuele-vaccinatie-praktijk-apotheek-patient-thuis.aspx
- Tegen de start van de vaccinatiecampagne zal per gemeente een overzicht worden opgesteld van huisartsen, apothekers en verpleegkundigen die zullen vaccineren, maar ook bereid zijn om te ondersteunen bij collega’s. Deze lijsten zullen lokaal ter beschikking worden gesteld door de eigen beroepsgroep, zodat vaccinatoren weten wie ze kunnen contacteren voor ondersteuning.
Komt er een mobiel vaccinatieteam met verpleegkundigen voor minder mobiele personen?
- Gezien het heel beperkte aantal burgers voor wie dit nodig was in de voorbije algemene vaccinatiecampagnes, werd beslist om dit op dit moment niet centraal te organiseren binnen onze Eerstelijnszone.
- Minder mobiele personen, voor wie verplaatsing naar een huisarts / apotheker niet mogelijk is, nemen contact op met hun huisarts.
- Hij/zij kan beslissen om aan huis te vaccineren met een consult bij de patiënt thuis of kan een verpleegkundige contacteren om dit op te nemen.
- Er is hiervoor een ‘staand order’ van de behandelende huisarts nodig. Dit formulier is hetzelfde als voor griepvaccinatie, of eender welk staand order. Op dit formulier moet staan bij welke patiënt het staand order toegepast moet worden, de voorwaarden voor de toepassing (dosis, wijze van toediening), naam/handtekening/RIZIVnummer van de behandelende arts . Een staand order geldt enkel voor patiënten van de voorschrijvende arts.
Binnen welk kader kan ondersteund worden bij de organisatie van vaccinatiemomenten in woonzorgcentra?
- Huisartsen (los van CRA), verpleegkundigen, apothekers kunnen hiervoor ook mee geëngageerd worden (om op te trekken en/of om te prikken).
- Het financieel kader hiervoor zal in de lijn liggen zoals voor een extern vaccinatiemoment.
- Verpleegkundigen kunnen, net zoals apothekers, een vergoeding aanrekenen voor individuele vaccinatie. Of dezelfde vergoeding geldt bij groepsvaccinatie (zowel voor verpleegkundigen, huisartsen, als voor apothekers), is RIZIV materie. Gesprekken hierover zijn bezig, maar hier is nog geen definitief besluit rond.
- Vanuit het department Zorg kan men dus nog niet zeggen of er een vergoeding zal zijn en hoeveel deze zou bedragen, wanneer een WZC extra ondersteuning zou vragen voor groepsvaccinatie binnen het WZC.
- De eigen verpleegkundigen van het WZC kunnen sowieso geen vergoeding aanreken aan het RIZIV voor het vaccineren in het WZC waar ze tewerkgesteld zijn.
Bijlagen: Voorbeelden uitnodigingsbrieven