Vragen en antwoorden herfstvaccinatie 2023

• Vóór het aanprikken van de flacon: de vaccins zijn 10 weken houdbaar (tussen 2°C en 8°C) vanaf het moment van ontdooien, dus in de praktijk zijn de vaccins 2 maanden na levering houdbaar (afhankelijk van hoe snel na ontdooiing de levering gebeurt).
• Na het aanprikken van de flacon: de houdbaarheid van de vaccins is dan nog 6 uur (tussen optrekken en uitprikken)

Zowel, huisartsen, apothekers als verpleegkundigen kunnen zelf de verschillende vaccindosissen optrekken uit de flacon. Dit moet niet specifiek door een apotheker gebeuren.

Er zijn drie bestelmomenten per huisartsenpraktijk of apotheek. Niet per persoon die er tewerk gesteld is.

Wanneer men meer vaccins wil bestellen dient met een mail te versturen naar vaccinet@vlaanderen.be met uitleg waarom men een grote bestelling wil dan de toegelaten hoeveelheid.

De overheid is hier nog mee bezig. Dit zou normaal gezien mogelijk zijn tegen dat de vaccinatiecampagne van start gaat. In Gent zal de thuisverpleegkundige enkel vaccineren op uitdrukkelijke vraag.

Een arts of huisartsenpraktijk mag een vial bestellen en zelf klaarmaken (optrekken) uit de vials. Zij mogen zelf geen vials doorgeven aan andere praktijken/hulpverleners. Dit is zo beslist door Vlaanderen.

Er moet een aparte ruimte voorzien zijn. Men moet met 2 aanwezig zijn in de apotheek en de apotheker moet opgeleid zijn om te mogen vaccineren.

De opgetrokken vaccinatiespuiten mogen vervoerd worden door de verschillende vaccinatoren; m.n. huisartsen, apothekers, verpleegkundigen en met een volmacht van een vaccinator ook andere medewerkers van de huisartspraktijken.

Het KB van 6 december 2022 tot vaststelling van de honoraria voor de bereiding, levering en toediening van de COVID-vaccins voorziet in twee forfaitaire vergoedingen:

1. Het honorarium voor de voorbereiding (optrekken van spuitjes) en de aflevering van de COVID-vaccins bedraagt 3,22 euro (voor de apothekers, artsen of verpleegkundigen).
2. Het honorarium voor de toediening van een COVID-vaccin bedraagt 15,5 euro (voor artsen en apothekers)

Via deze link kan je deze informatie uitgebreid raadplegen.

Communiceren naar burgers kan via mail, telefoon, mondeling tijdens een consultatie, via brief .... Dit kan je zelf kiezen als hulpverlener. Proactieve communicatie en sensibilisatie worden gestimuleerd.

Een standaardbrief voor communicatie naar patiënten kan je terugvinden op deze pagina.

Omdat er een beperkte hoeveelheid pediatrische vaccins beschikbaar is, zal de vaccinatie van kinderen meer gecentraliseerd verlopen. In de eerstelijnszone Gent zal het pediatrisch centrum UZ Gent instaan voor alle pediatrische vaccins tot 12 jaar.

Vaccinatie voor kinderen tussen 6 maanden en 4 jaar

• Vaccins voor deze leeftijdsgroep zijn al beschikbaar in Vlaanderen.
• Aanmelden kan via secretariaat.kinderpneumologie@uzgent.be

Vaccinatie voor kinderen tussen 5 en 11 jaar:

• Vaccins voor deze leeftijdsgroep zijn nog niet beschikbaar, de vaccins dienen nog geleverd te worden.
• UZ Gent voorziet een vaccinatie dag eind oktober.
• Aanmelden kan via het Secretariaat.kinderpneumologie@uzgent.be

Vaccinatie voor kinderen tussen 12 en 18 jaar:

• Kinderen tussen 12 en 18 jaar kunnen worden gevaccineerd met volwassen vaccins. Hiervoor wordt dezelfde dosis (0.3 ml) gebruikt.
• Vaccinatoren kunnen deze kinderen zelf vaccineren, er is geen doorverwijzing naar een pediater nodig.

Meer informatie: https://www.laatjevaccineren.be/vaccinatie-van-kinderen-in-vlaanderen

Apothekers en huisartsen die niet vaccineren dienen hun patiënten die een vaccin wensen door te verwijzen naar een lokale apotheek die wel vaccineert. Deze zijn terug te vinden via deze link (aanduiden covid-vaccinatie)

• InfLuenza: in de linkerarm toedienen
• CoRona: in de rechterarm toedienen

• Een voorschrift door de huisarts voor COVID-vaccinatie door de apotheker is niet nodig.
• Een huisarts kan opgetrokken COVID-vaccins of flacons bestellen bij de apotheker. Enkel daarvoor is er een voorschrift nodig (met vermelding van rijksregisternummer, naam en voornaam van de patiënt). De huisarts (of gemachtigde uit de praktijk) haalt deze COVID-vaccins dan af bij de apotheker om ze zelf toe te dienen. Een voorbeeld van een voorschrift kan je hier terugvinden.

• Aandachtspunt: mRNA-vaccins zijn gevoelige vaccins (temperatuur-, licht- en schokgevoelig).
• Volgens de bijsluiter: “Het vaccin mag niet in dezelfde spuit gemengd worden met andere vaccins of geneesmiddelen.”
• Voorzichtigheid is daarom ook geboden bij het toedienen van het vaccin in dezelfde spier.
• Vaccins worden bij voorkeur in een andere spier gegeven.
• Vaccins kunnen ook gegeven worden in het bovenbeen, anterolateraal.
• Het Influenza-vaccin kan ook op een later moment toegediend worden in dezelfde spier, een veilige tussentijd is 14 dagen.

• Een verpleegkundige mag vaccineren zonder aanwezigheid van een arts als dit gebeurd in opdracht van een arts (staand order).
• Apothekers die vaccineren hebben een specifieke opleiding genoten voor het toedoenen van COVID- en Influenza-vaccins. Andere vaccins mogen zij niet toedienen.
• Waarom de apotheker ook mag vaccineren is om de drempel voor de burger te verlagen en de vaccinatie graad zo hoog mogelijk te krijgen. Dit is een beslissing van de federale overheid.

Hier kunnen wij als ELZ niet in tussenkomen. Wij adviseren de artsen om hiervoor contact op te nemen met een apotheker in de buurt.

Het is aangeraden om de voorbereide vaccins zo snel mogelijk te gebruiken en in elke geval binnen de gestelde houdbaarheidstermijn.

• Een ongeopende (ondoorprikte) flacon kan tot 10 weken op 2°-8°C bewaard worden
• Een geopende of doorprikte flacon kan tot 6u op kamertemperatuur bewaard worden. Zet doorprikte flacons nooit opnieuw in de koelkast.

• Ziekte: Voel je je vandaag ziek? (koorts, keelpijn, hoesten, moeilijk ademen, niet goed ruiken, …). Vaccinnatie uitstellen tot na herstel, bij voorkeur 14 dagen wachten.
• Positieve (zelf-)test voor COVID: 14 dagen wachten. Let op: een COVID-test moet niet herhaald worden na een recente positieve test. Deze kan nog een tijdje vals positief zijn.
• Eerdere ernstige allergische reactie op een eerder COVID-vaccin. Verwijzen naar een ziekenhuis, met allergoloog (meestal waargenomen door de dienst longziekten of dermatologie).
• Het aantal ernstige allergische reacties op een coronavaccin is echter zeer zeldzaam, net zoals bij de andere vaccinaties. Het louter hebben van een allergie wijst niet noodzakelijk op een verhoogd risico. Alleen bij allergie voor polyethyleenglycol (PEG), polysorbaat of andere bestanddelen van de coronavaccins, wordt best de huisarts geraadpleegd. Deze kan doorverwijzen naar één van de officiële 21 referentieartsen, met een expertise in allergologie.
• Allergie voor één van de hulpstoffen in het vaccin. Zie daarvoor hoofdstuk 6.1 van de bijsluiter, ‘Lijst van hulpstoffen’.
• Let op: de contra-indicaties voor het Influenza-vaccin zijn analoog.
• Exploratie ernstige allergische reactie:
  • Ben je allergisch voor polyethyleenglycol of polysorbaat?
  • Heb je ooit heel allergisch gereageerd op een medicijn of op een vaccin?
  • Heb je ooit een anafylaxie (ernstige levensbedreigende reactie) gedaan?
  • Heb je ooit een Quincke – oedeem (zwelling in de tong of keel) gehad?
  • Heb je systemische mastocytose of erfelijk angio – oedeem?

Vaccineer je bijvoorbeeld van 13u tot 17u, dan kan je om 12u30 alle spuiten optrekken, je bent dan perfect gecoverd. Maar heb je schrik om opgetrokken spuiten over te hebben, dan kan je bijvoorbeeld al 3 vials optrekken en andere vial later optrekken. Je last dan best wel een pauze in om deze rustig te kunnen optrekken.

1. De ervaring leert dat mensen vrij consciëntieus zijn hierin en hun afspraak nakomen.
2. Een herinneringsmail de dag ervoor kan helpend zijn. Ook het aanleggen van een reservelijst met mensen die je last minute kan bereiken helpt voorkomen dat spuitjes verloren gaan.

Diegene die vaccineert, registreert het vaccin. In dit geval de huisarts. De apotheek registreert hier enkel dat ze een vaccin bereid hebben.

In principe is iemand obees wanneer sprake is van een BMI boven de 30. Om dit in te schatten op het moment, voel je het best aan de arm. Voel je de spier niet goed doorheen de vetlaag, dan is het beter om een langere naald te gebruiken.

Je wacht best twee weken om het corona vaccin te geven na een ander levensverzwakt vaccin. In principe bij niet levensverzwakte vaccins hoeft er geen twee weken tussen te zitten.

Bij zwangere vrouwen wordt altijd aangeraden te vaccineren, ongeacht het aantal maanden dat ze zwanger is.

Begin september werd het nieuwe, aangepaste vaccin gebaseerd op de XBB-variant van het coronavirus goedgekeurd. Dankzij de goedkeuring is het aangepaste vaccin beschikbaar en zal er ENKEL gevaccineerd worden met de aangepaste XBB-vaccins.

Vaccinatie in een tattoo moet je absoluut vermijden wanneer deze minder dan twee maand geleden is gezet. Ook wanneer de tattoo ouder is dan 2 maand wordt het niet aangeraden, kies dan voor een andere arm of bovenbeen (in de quadriceps). Is iemand volledig getatoeëerd, dan kan je niet anders dan in de tattoo te vaccineren. Informeer dan de persoon dat in uitzonderlijke gevallen een vervorming kan optreden.

De vaccinaties zijn niet verplicht, maar bieden bescherming tegen een ernstig ziekteverloop. Vaccinatie tegen COVID-19 en griep is in het najaar van 2023 sterk aanbevolen voor wie meer kwetsbaar is.

Ook na het doormaken van een COVID-19- of griepinfectie is vaccinatie nog aangewezen om je immuunsysteem een boost te geven. Na vaccinatie kan je wel nog besmet raken, maar de kans dat je ernstig ziek wordt vermindert aanzienlijk.

Niet elke apotheker is gekwalificeerd om te vaccineren.

Zoek hier op basis van jouw adres, postcode of woonplaats welke apothekers in je buurt vaccins toedienen (vink de optie "COVID-19-vaccinatie" aan).

Iedereen heeft de keuze om zich te laten vaccineren: vraag hierover advies aan je huisarts of apotheker.

Tegen COVID-19 en griep zijn er aparte vaccins.

De vaccinatie voor COVID-19 wordt aanbevolen in de periode september-oktober. De vaccinatie voor griep wordt aanbevolen vanaf midden oktober.

Gelijktijdige vaccinatie is dus mogelijk tussen 15 oktober en 30 oktober. Gelijktijdig vaccineren kan én mag, maar zal afhangen van de beschikbaarheid van de vaccins en de mogelijkheden bij je huisarts of apotheker.

De covid-vaccins zullen toegediend kunnen worden door huisartsen en apothekers zonder dat hier een voorschrift voor het vaccin nodig is. De verpleegkundige heeft een staand order van een arts nodig om de vaccinatie uit te voeren.

Een griepvaccin kan zowel door huisarts, vroedvrouw (voor zwangere vrouwen) als apotheker voorgeschreven worden. Je kan het vaccin rechtstreeks bij de apotheker afhalen, zonder eerst een voorschrift op te halen.